اگر حکمرانی در عرصه اقتصاد تغییر نکند، اتفاق خاصی نمی‌افتد

فردین آقابزرگی، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگو با منیبان درباره وضعیت بازار ارز در کشور گفت: مولفه‌ها و متغیرهای غیراقتصادی معمولاً اثرات کوتاه مدت اما توام با شوک، چه منفی و چه مثبت دارند. زمانی که اعلام شد مذاکره می‌کنیم یک‌باره ۲۰ هزار تومان قیمت دلار پایین آمد. اما با اتفاقی از جمله اینکه، جلسه‌ای به تعویق افتاد، بازار نگران می‌شود و قیمت دلار به سمت ۹۰ هزار تومان میل پیدا می‌کند. عوامل اصلی که نرخ دلار و سایر ارزها را تعیین می‌کند آن متغیرها رکن اصلی را دارند، مانند نرخ رشد اقتصادی، حجم نقدینگی، رشد حجم نقدینگی، تورم و سایر متغیرهای اقتصادی. گره زدن کل این عوامل به اینکه دونالد ترامپ چه صحبتی کرد و مذاکرات در چه سطحی برگزار می‌شود، شوک موقتی است.

او ادامه داد: تا زمانی که در سطح کلان، حکمرانی در عرصه اقتصاد تغییر نکند، دولت کوچک نشود و هزینه‌های دولت انضباط مالی نداشته باشد، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم تا اتفاق خاصی در اقتصاد بیفتد. لذا این شوک درمانی مانند یک مُسکن موقت برای بازار ارز و طلا است. در شرایطی که 11 هزار همت نقدینگی داریم و پول بدون پشتوانه چاپ می‌شود، چگونه انتظار داریم با دو مذاکره و با خنثی کردن نیروگاه‌های هسته‌ای و امثالهم، نرخ دلار در فضای خوبی قرار گیرد به خصوص در شرایطی که هراز گاهی، توسط دولت و قوه قضاییه فسادهای اداری و اقتصادی مطرح می‌شود. هرچقدر دارایی‌های بلوکه شده‌ ما به داخل کشور بیاید، باید بیشتر نگران شویم به دلیل اینکه بخشی از این پول ممکن است پرت برود یا در راه‌های غیر متعارف خرج شود. 

این کارشناس اضافه کرد: دولت بیش از ۱۰ سال است با نظام ارزپاشی تا حدودی بازار را کنترل کرده و یا ارز دولتی را در سطحی نگه داشته تا کمترین تغییرات را داشته باشیم. ارز ۲۸۵۰۰ تومانی در کمتر از یک سال به ۶۸ هزار تومان رسیده است. در کنار آن شتاب و پلکان رشد نرخ ارز را در سطح بسیار قابل توجهی داشتیم که در نهایت شاهد برکناری وزیر اقتصاد بودیم.

آقابزرگی تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین کارهایی که در کوتاه‌مدت امکان پذیر نیست اما دولت باید انجام دهد، این است که طبق اصل ۴۴ قانون اساسی خود را کوچک کند. پایین‌ترین نرخ بهره‌وری دست دولت است. همه بنگاه‌های سودآور و اقتصادی استراتژیک مثل آب، برق، انرژی و پالایشگاه‌های مهم، دست دولت است. تا زمانی که دولت بر مَسند کار باشد و تصدی‌گری انجام دهد، خیال باطل است که فکر کنیم با یک جابجایی کوچک و یا یک تصمیم، بخشنامه و ارزپاشی، بازار ارز را می‌توان کنترل کرد. 

او در پایان خاطرنشان کرد: ابتدای سال بازار ملتهب بود و فروردین‌ماه دلار به 105 هزار تومان رسید. اگر نرخ تورم که متاسفانه برای سال جاری با همین وضعیت فعلی، بالغ بر ۵۰ درصد پیش‌بینی می‌شود ادامه یابد، حتما شاهد ارز ۱۲۰ هزار تومانی خواهیم بود.